پرفسور جوزف نایJ.Nye،استادروابط بین الملل مدرسه ی حکومتی "جان اف کندی" Jonh F.Kennedy دانشگاه هاروارداست که مقوله ی "قدرت نرم" Soft Power رانخستین بار در چارچوب نظریه ای مستقل درسال1990 درباب بازبینی ماهیت ونتایج قدرت آمریکا و دربرابر قدرت سختHard Power مطرح کرد. جوزف نای پس از فروپاشی شوروی مقاله دیگری تحت عنوان "کاربرد قدرت نرم" در فصلنامه فارن پالسی در سال ۲۰۰۴ منتشر ساخت که تکمیل کننده نظرات قبلی او ومتناسب با تغییرات جهان در سال های پس از فروپاشی شوروی و بویژه تحولات ناشی از واقعه یازده سپتامبر در روابط بین الملل بود.
در مقاله مذکور جوزف نای دیدگاه خود را درباره ایجاد تغییرات از طریق به کارگیری دیپلماسی عمومی در کنار بکارگیری قدرت نرم در میان نخبگان جامعه هدف مطرح کرد. بعدها نظرات او تکمیل تر شد و به عنوان دستورالعمل ت خارجی آمریکا تحت عنوان بکارگیری "قدرت هوشمند" Smart power به مورد اجرا گذارده شد. براساس این نظریه آمریکا با استفاده از دیپلماسی عمومی و قدرت هوشمند به برقراری نفوذ در بدنه جامعه هدف کمک می کند. این دیدگاه با دستورالعمل های اجرایی که توسط کارشناسان اطلاعاتی آمریکا نظیر دکتر جین شارپ» تهیه شد، در سطح رسانه های گروهی به مفهوم "انقلاب نرم" معروف شد.
واضع این اصطلاح، آن را این طور توصیف می کند.توانایی یک کشوربروادارکردن کشورهای دیگربه این که همان چیزی رابخواهند که او می خواهد وآن هم ازراه جاذبه های فرهنگی وایدئولوژیک که خوددراختیاردارد.به سخن دیگر؛ قدرت نرم به آن گروه از توانمندی ها و توانایی های یک کشورگفته می شود که با بکارگیری ابزارهایی چون فرهنگ،آرمان یاارزش های اخلاقی به صورت غیر مستقیم برمنافع یارفتاردیگر کشورها اثرمی گذارد».
تا سال 1945 میلادی غالب جنگها "جنگ سخت" بود. پس از آن با توجه به دو قطبی شدن جهان به بلوک شرق و بلوک غرب، دور جدیدی از رقابت ها میان آمریکا و شوروی سابق آغاز شد که به "جنگ سرد" مشهور شد. جنگ سرد ترکیبی از جنگ سخت و جنگ نرم بود که طی آن دو ابر قدرت در عین تهدیدهای سخت از رویارویی مستقیم با یکدیگر پرهیز می کردند. با فروپاشی شوروی در سال 1991 میلادی و پایان جنگ سرد کارشناسان بخش جنگ در ایالات متحده با استفاده از تجارب دو جنگ جهانی و دوران جنگ سرد دریافتند که می شود با هزینه کمتر و بدون دخالت مستقیم در سایر کشورها به اهداف ی، اقتصادی و. دست یافت که در ادبیات ی جهان به جنگ نرم شهرت یافت.
این نوع جنگ از فروپاشی شوروی شروع و تاکنون ادامه داشته و متکی بر تهدیدات نرم و قدرت نرم فرهنگی و اجتماعی است. آمریکایی ها با استفده از این نوع جنگ تاکنون موفق به تغییر چندین رژیم ی در کشورهای مورد نظر شدند. انقلاب های رنگی که در چندین کشور بلوک شرق و شوروی سابق رخ داد،در واقع نمونه ای از جنگ نرم است.
آمریکایی ها با استفاده از قدرت نرم موفق به تغییر رژیم های ی در کشورهایی چون لهستان، گرجستان، چک اسلواکی، قرقیزستان، اکراین و تاجیکستان گردید. در تمامی این دگرگونی های ی بدون استفاده از ابزار خشونت و صرفا با تکیه بر قدرت نرم و ابزار رسانه، با تغییر در ارزش ها و الگوهای رفتاری از رژیم های ی حاکم مشروعیت زدایی گردید و از طریق جنبش های مردمی و ایجاد بی ثباتی ی، قدرت ی جابه جا شد.جنگ نرم تاکنون در قالبهای مختلف مثل: انقلاب مخملی، انقلاب های رنگی (انقلاب نارنجی و.)، عملیات روانی ، جنگ رسانه ای وبا استفاده از ابزارهای رسانه ای چون:رادیو، تلویزیون، سینما،رومه و امثال آن به اجرا در آمده است.
بنابراین جنگ نرم، امروزه مؤثرترین، کارآمدترین و کم هزینه ترین و درعین حال خطرناک ترین و پیچیده ترین نوع جنگ علیه امنیت ملی یک کشور است، چون می توان با کمترین هزینه به اهداف سلطه گری نایل آمد.در جنگ نرم اهداف زیردنبال می شود:
- استحاله فرهنگی در جهت تأثیرگذاری شدید بر افکار عمومی جامعه مورد هدف با ابزار خبر و اطلاع رسانی هدفمند و کنترل شده که نظام سلطه همواره از این روش برای پیشبرد اهداف خود سود جسته است.
- استحاله ی به منظور ناکارآمد جلوه دادن نظام مورد هدف و تخریب و سیاه نمایی ارکان آن نظام.
- ایجاد رعب و وحشت از مسائلی همچون فقر، جنگ یا قدرت خارجی سرکوبگر و پس از آن دعوت به تسلیم از راه پخش شایعات و دامن زدن به آن برای ایجاد جو بی اعتمادی و ناامنی روانی.
- اختلاف افکنی در صفوف مردم و برانگیختن اختلاف میان مقام های نظامی و ی کشور مورد نظر در راستای تجزیه ی کشور.
- ترویج روحیه یاس و ناامیدی به جای نشاط اجتماعی و احساس بالندگی از پیشرفت های کشور.
- بی تفاوت کردن نسل جوان به مسائل مهم کشور.
- کاهش روحیه و کارآیی در میان نظامیان و ایجاد اختلاف میان شاخه های مختلف نظامی و امنیتی.
- ایجاد اختلاف در سامانه های کنترلی و ارتباطی کشور هدف.
- تبلیغات سیاه (با هدف براندازی و آشوب) به وسیله شایعه پراکنی، پخش تصاویر مستهجن، جوسازی از راه پخش شب نامه ها و.
- تقویت نیتی های ملت به دلیل مسائل مذهبی، قومی، ی و اجتماعی نسبت به دولت شان به طوری که در مواقع حساس این نیتی ها زمینه بحران و آشوب در کشور را فراهم کند.
- تلاش برای بحرانی و حاد نشان دادن اوضاع کشور از راه ارائه اخبار
نادرست و نیز تحلیل های نادرست و اغراق آمیز.
درباره این سایت